අදත්තාදානය යනු?
අනුන්ට අයිති දෙයක් ඒක අයිති තැනැත්තාට හොරෙන් හෝ ඔහු රැවටීමෙන් හෝ බිය ගැන් වීමෙන් හෝ බලහත්කාරයෙන් හෝ ගැනීම අදත්තාදාන අකුසලය කියල හඳුන්වනව.
අදත්තාදානය සිදු වීම සඳහා පහත කරැණු සම්පූර්ණ වෙන්න ඕනෙ. එම කරැණු වලින් එක් කරැණක් හරි සම්පූර්ණ වුනේ නැත්නම් අදත්තාදාන අකුසලය සිදුවෙන්නෙ නැහැ.
1.අන් සතු වස්තුවක් වීම
2. අන් සතු වස්තුවක් බව දැනීම
3.පැහැරගනු කැමති සිත
4.පැහැර ගැනීමට උපක්‍රම කිරීම
5.වස්තුව ගැනීම
යම් කිසි වස්තුවක් සොර සිතින් ගත්තත් ඒක අයිතිකාරයෙක් නැති වස්තුවක් නම් එයින් අදත්තාදාන අකුසලය සිදු වෙන්නෙ නැහැ. අයිති කාරයෙක් ඉන්න අයිතිකරැ නොදුන් වස්තුවක් වුනත් හොර හිතකින් තොරව අයිතිකාරය ගැන විශ්වාසය තියල ගත්තොත් ඒත් අකුසලය සිද්ධ වෙන්නෙ නැහැ. අනුන් සතු වුනත් ඒක තමන්ගෙ දෙයක් කියල හිතල අරගත්තොත් එහිදිත් අදත්තාදාන අකුසලය සිද්ද වෙන්නෙ නැහැ.
අදත්තාදාන අකුසලය සිද්ධවෙන්න පුළුවන් ක්‍රම විසි පහක් බුදුන් වහන්සේ දක්වල තියනව ඒකට කියනව පස්විසි අවහාරය කියල. ඒ විසි පහ තවත් පහ බැගින් වූ කොටස් පහකට බෙදල තියනව.
නානා භාණ්ඩ පඤ්චකය
1.අනුන්ට අයිති දෙයක් නඩු කියා තමන්ට අයිති කරගැනීම එක් අදත්තාදාන ක්‍රමයක්. මෙහිදී අයිති තැනැත්තා තමන්ට ඒක ආයෙත් ලැබෙන්නෙ නැහැ කියන අදහසට ආපු ගමන් අයිතිකරගත් පුද්ගලයාට අකුසලය සිදුවෙනව.
2.තමන් විසින් අරගෙන යන අනුන් සතු දෙයක් සොර සිතින් ගැනීම තවත් ක්‍රමයක්. මෙහිදී ගෙනියන පුද්ගලයා "අයිති කාරයට නොදී මම අරගන්නව" කියල හිතල හිසේ තිබ්බ දෙයක් කරට ගත්තම, නැත්නම් එක් අතක තිබ්බ දෙයක් අනෙක් අතට ගත්තම ඒ කියන්නෙ තිබූ තැනින් වෙනත් තැනකට මාරැ කලහම අදත්තාදාන අකුසලය සිදුවෙනව. එහෙම මාරැ කරපුදේ පස්සෙ අයිතිකාරයට දුන්නත් අකුස‍ලයෙන් මිදෙන්නෙ නැහැ. ගෙන යන කෙනා අයිති කාරයට නොදී ගන්න ඕනෙ කියල හිතුවත් තියන තැනින් වෙනත් තැනකට මාරැ කලේ නැත්නම් අකුසලයක් සිදුවෙන්නෙ නැහැ.
3.තමන් වෙත පරිස්සමට තැබූ අන්‍යයන්ට අයිති දෙයක් නොදී ගැනීම තවත් අවස්ථාවක්. මෙහිදී නැවත ලබාගන්න හැකි වෙයි කියල අයිති කාරය හිතන තාක් අකුසලය සිදු වන්නෙ නැහැ. ඒත් ඒ තැනැත්ත "මේක නම් මට ආයෙ ලැබෙන්නෙ නැහැ" කියල බලාපොරොත්තු අත්හැර ගත්ත ගමන් අකුසලය සිදු වෙනව.
4. වෙනත් කෙනෙක් ගෙන යන අනුන් සතු දෙයක් ඒ ගෙන යන කෙනා ලව්වා ගෙන්වා ගැනීම තවත් අදත්තාදානය සිදු විය හැකි අවස්ථාවක් මෙහිදී ගෙන යන කෙනා මුලින් ගමන් කරමින් හිටපු මාර්ගයෙන් පිටතට එක් පයක් තබල දෙවන පියවර එසවුන ගමන් අකුසලය සිදු වෙනව.
5.යම් කිසි භාණ්ඩයක් සොර සිතින් තිබෙන තැනින් ගැනීම තවත් අදත්තාදානය සිදුවන ක්‍රමයක්. මෙහිදී එම භාණ්ඩය තිබෙන තැනින් ඔසවනවත් එක්කම අකුසලය සිදු වෙනව.
ඒක භාණ්ඩ පඤ්චකය
1. අනුන්ට අයිති සතෙකු නඩු කියා අයිති කර ගැනීම මෙහි පළමු වැන්නයි. මෙහිදීද සතා අයිති තැනැත්තා සතා තමාට නෙලැබෙන බව නිශ්චිතවම දැනගත් විට ගත් තැනැත්තාට අදත්තාදානය සිදු වෙනව.
2. තැනෙකින් තැනකට ගෙනියන අතර මගදී සතෙකු සොරා ගැනීම තවත් අදත්තාදානය සිදු වෙන ක්‍රමයක් මෙහිදී ද කර තබාගෙන යන සතා අතට ගැනීම එක් අතකින් ගෙනයන සතා අනිත් අතට ගැනීම වගේ හිටපු තැනින් වෙනස් කරනවාත් සමඟ අදත්තාදානය සිදුවෙනව.
දක්කගෙන යන සතෙක්ව නොදී ගන්න හිතල යන මාර්ගයෙන් වෙනත් මාර්ගයකට දක්කාගෙන යනකොට ඒ සතා එක් පයක් ඉදිරියට තබා ඉතිරි පය එසවු ගමන් අදත්තාදානය සිදු වෙනව.
3. තමා ළඟ ඉන්න අනුන්ට අයත් සතෙක්ව නොදී ගැනීමේදී ඒ සතා අයිති පුද්ගලයා සතාව ආපිට නොලැබේවි කියල බලාපොරොත්තුව අත් හැරිය හැටියෙ අදත්තාදානය සිදු වෙනව.
4. යම් කෙනෙක් අනුන් සතු සතෙක්ව ගෙනියන කොට බිය වද්දල හරි තර්ජනයකරල හරි ඔහු ලව්ව සතාව වෙනත් තැනකට ගෙන්වා අයිතිකර ගැනීමෙන් අදත්තාදාන අකුසලය සිදු වෙනව.
5. අන්සතු සතෙක් සිටින තැනින් කෙලින්ම ගහින් සොරකම් කීරීමෙන් ද අකුසලය සිදුවෙනව. නානා භාණ්ඩ පඤ්චකය භාණ්ඩ සඳහා පවසන ලද්දක් ඒක භාණ්ඩ පඤ්චකය සත්වයන් සඳහා පවසන ලද්දක් ඒකයි මේ දෙකේ වෙනස.
සාහත්ථික පඤ්චකය
1. සියතින්ම බඩු සොරකම් කිරීම මෙහිදී අකුසලය සිදුවන එක් ක්‍රමයක්.
2. අනුන් ලවා සොරකම් කිරීම තවත් ක්‍රමයක්.
3. ගෙන යන බඩු වලට බදු අයකරන තැනකදි බදු ගෙවන්නෙ නැතිව ගෙනියන්න, පස්සෙ අහුලගන්න හිතාගෙන බඩු ටික පිටතට විසි කිරීම, අනුන්ගේ ගෙයක තියෙන බඩු පස්සෙ අහුලගන්න අදහසින් පිටතට විසි කිරීම වගේ, විසි කිරීමෙන් නැවත ලබාගැනීමට උපක්‍රම කිරීමත් තවත් අදත්තාදානය සිදුවන ක්‍රමයක්.
4. අනුන් සතු දෙයක් ඉඩක් ලැබුන ගමන් සොරකම් කිරීමට නියම කර තැබීම තවත් අදත්තාදානය සිදුවෙන ක්‍රමයක්. මෙහිදී අණ ලැබූ තැනැත්තා අවුරැදු සියයකින් පස්සෙ හරි නොවරදවාම සොරකම සිදු කරනවනම්. සොරකම නියම කළ තැනැත්තාට ඒ අණ කරපු මොහොතෙම අකුසලය සිද්ධ වෙනව.
5. කිසියම් දෙයක් එය අයිති තැනැත්තාගේ ආසාව නැති කරවීමෙන් පැහැර ගැනීමත් අදත්තාදානය සිදුවන තවත් ආකාරයක් "මේක ඔයාට තිබුනට ප්‍රයොජනයක් නෑනෙ මට ඒක දුන්නනම් ඉවරනෙ" වශයෙන් මුලා කර අන්සතු දේවල් ලබාගැනීමට යාමේදී මෙම අකුසලය සිදුවෙනව.
පුබ්බපයෝග පඤ්චකය
1. භාණ්ඩ සොරකම් කරන්නටත් කලින් අදත්තාදාන අකුසලය සිදුවන ආකාර තියනව. අනුන් සතු දෙය ගැනීමට කරන උත්සාහයට ප්‍රයෝගය කියල කියනව. කෙනෙකුට සොරකම් කිරීමට නියම කිරීම එක් ප්‍රයෝගයක් (එක් වැඩක්) නියෝගය ලැබූ තැනැත්ත නියෝගය ඉටු කිරීම තවත් ප්‍රයෝගයක්. මෙම ප්‍රයෝග දෙකෙන් පළමුව සිද්ධවෙන්නෙ නියෝග කිරීම හින්ද ඒකට කියනව පූර්ව ප්‍රයෝග කියල. සොරකම් කරන්න අණ ලැබූ කෙනා ඒක නොවරදවාම කවදාහෝ සිදු කරන්නේ නම් අණ කරපු කෙනාට එවලේම අදත්තාදාන අකුසලය සිදු වෙනව.
2. ප්‍රයෝගය සමඟම අදත්තාදාන අකුසලය සිදුවන ආකාර තියෙනව. යම් කිසි දෙයක් සියතින්ම සොරකම් කිරීම මෙහිදී අදාල දේ ඔසවනවාත් සමඟ අකුසලය සිදුවෙනව, මායිම් ලකුණු වෙනස් කර බිම් සොරකම් කිරීම මෙහිදීත් මායම් ලකුන වෙනස් කරනවාත් සමඟ අකුසලය සිදුවෙනව.
3. කීපදෙනෙක් එකතුවෙලා කරන සොරකම් තියෙනව. මෙහිදී කිසියම් සොරකමක් සිදු කරන්නට කතා කරගෙන සොරකමට ගිය පිරිසෙන් එක්කෙනෙක් හරි අදාල දේ සොරකම් කළ විට සියළු දෙනාටම අදත්තාදාන අකුසලය සිදුවෙනව.
4. මේ වේලාවට මේ දෙය ගන්න කියල නියම කරල සොරකම් කරවන අවස්ථාවකදී නියෝගය ලබපු තැනැත්තා නියමිත කාලය ආවහම නොවරදවාම එය සොරකම් කරනවනම් නියෝගය දුන්න කෙනාට අදත්තාදාන අකුසලය සිදුවෙනව.නියමිත වෙලාවෙදි කළේ නැත්නම් අකුසලය සිදු වෙන්නෙ නැහැ.
5. මම මේ වෙලා‍වට මේ විදිහට සංඥා කරන කොට අර තියන දෙය සොරකම් කල යුතුයි කියල සොරකම් කළ යුතු දෙය තිබෙන තැනට කෙනෙක්ව යවල නියමකරගත් ආකාරයට සංඥා කළ විට එම තැනැත්තා එම භාණ්ඩය තිබෙන තැනින් එසවු සැනින් දෙදෙනාටම අදත්තාදාන අකුසලය සිදුවෙනව.
ථෙය්‍යාවහාර පඤ්චකය
1. කිරැම් මිනුම් කිරීමේදී අඩු වැඩි කොට නොපෙනනසේ අන් සතු වස්තුව ගැනීම ථෙය්‍යවහාරය කියලහඳුන්වනව. ඇතැම් වෙළෙන්දෝ බඩු ගන්න කොට හොර තරාදි වලින් බඩු කිරල වැඩියෙන් අහුවෙන විදිහට ගන්නව දෙනකොට අඩුවෙන් කිරල දෙනව. මෙහිදී බඩු ගන්න කොට වැඩි පුර ගත්ත කොටසට මුදල් ගෙවන්නෙ නැහැ ඒ වගෙම දෙන විට අඩු වෙන් දීල සම්පූර්ණ මුදලම ගන්නව.
පළුදු වුණු, දිරෑ, නොවටිනා බඩු හොඳ බඩු කියල විකුණල මුදල් ගන්න අයටත් රන් රිදී නොවෙන දේ රන් රිදී කියල පාට කර විකුණන අයටත්, මුදල් වෙනුවට හොර නෝට්ටු කාසි යොදා ගන්නා අයටත් මේ අදත්තාදාන අකුසලය සිදු‍වනව.
එසේම වර්තමානයේ නොයෙක් ආකාර බොරැ සම්මාදම් ආදියෙන් ක්‍රෙඩිට් කාඩ් වංචා, හොරෙන් විදුලිය ජලය දුරකථන පහසුකම් ගැනීම් අදත්තානය සිදුවන තවත් ක්‍රමයන්.
නුවණ නැති අය නොයෙක් ක්‍රම වලින් රවටා ඔවුන් සතු බඩු භාණ්ඩ මුදල් ආදිය ගැනීමත් ථෙය්‍යවහාරයට අයත්වෙනව.
2. අනුන් තලා පෙලා බිය ගන්වා මරණ තර්ජන කර ඔවුන් සතු වටිනා දේවල් සොරාගැනීම. යමෙකු පැහැර ගෙන ගොස් කප්පම් මුදල් ඉල්ලීම පසය්හාවහාර නම් වු අදත්තාදානයට අයත්.
3. භාණ්ඩ පිළිබඳව හා ප්‍රදේශක පිළිබඳව නිශ්චයක් නැතිව අනුන් සතු දේවල් සොරා ගැනීම පරිකප්පාවහාර නමින් හඳුන්වනව. මුදල් සොරකම් කිරීමේ අදහසින් රාත්‍රී කාලයේ ගෙයකට ඇතුල්වෙලා ගෙයි තියන පෙට්ටියක් දැකල මෙහි මුදල් තියනවනම් ගන්නව කියල හිතල පෙට්ටිය ගෙයින් පිටතට ගත්විට සැබැවින්ම ඒකෙ මුදල් තිබ්බ නම් පෙට්ටිය ඔසවපු ගමන් අදත්තාදානය සිදුවෙනව. මුදල් තිබ්බෙ නැත්නම් සිදුවෙන්නෙ නැහැ. පිටතට ගත්ත පෙට්ටිය පරීක්‍ෂාකර මුදල් නැතිව විසිකරල ගියහමත් අකුසලය සිදුවෙන්නෙ නැහැ. ඒත් ඒකෙ මුදල් තිබුනෙ නැතත් වෙනත් වටිනා දෙයක් තියනව දැකල ඒක ගන්න නැවත පෙට්ටිය උස්සගෙන ගියොත් දෙවෙනි සැරේට උස්සන කොට අදත්තාදානය සිදුවෙනව.
අනුන්ගේ ගෙයක තියන භාණ්ඩයක් දැකල "මේක පිටකරගන්න පුළුවන් වුනොත් ගන්නව, කවුරැ හරි දැක්කොත් තියල යනව" කියල හිතල යම් කිසි දෙයක් ගැනීම ප්‍රදේශ පිළිබඳ නියමයක් නැතිව ගැනීමයි. එහෙම කල්පනා කරල ඒක අතට ගත්ත කෙනා ගෙය ඇතුළෙ ඉන්න කල් අදත්තාදානය සිදුවෙන්නෙ නැහැ. භාණ්ඩෙ අරගෙන ගෙයින් පිට වුන ගමන් අකුසලය සිදුවෙනව.
4. වැඩ කරන වැඩ පලක හරි නාන තැනක එතනට ආපු අය තියපු කුඩා භාණ්ඩ වැලි වලින් ලීකුඩු වලින් හරි වහල තියල අයිති කාරයන් සොයල නොදැක ගිය වෙලාවේ ඒවා ගැනීම පටිඡන්නාවහාර කියන අදත්තාදානයට අයත්. එහෙම කරන විට තිබූ තැන්වලම බඩු වහන කෙනාට ඒවා ගන්න තුරැ අදත්තාදානය සිදු වෙන්නෙ නැහැ. බිම තියපු දෙයක් පසුව ගන්න අදහසින් පාගල යට කළා නම් ඒ වෙලේම අකුසලය සිදුවෙනව.
5. කඩදාසි වල නම් ලියල අකුලල භාණ්ඩවලට දාල යම් දෙයක් බෙදන අවස්ථාවක අන් කෙනෙකුට ගිය දෙයක් ගන්න හිතාගෙන තමාගේ නම තියන කඩදාසිය ඒ භාණ්ඩයට දාල ඒකෙ තිබුන එක තමන්ට ලැබුන භාණ්ඩයට දාල සොරකම් කිරීම කුසාවහාර නම් අදත්තාදාන අකුසලයට අයත්වෙනව.
දත්තාදාන අකුසලයේ කුඩා බව විශාල බව සිදුවන ආකාරය
වටිනාකම මඳ වස්තුවක් සොරකම් කල විට විපාකය කුඩා වෙයි. වටිනාකම වැඩි වස්තුවක විපාකය වැඩියි. කුඩා වස්තුවකට ම ඳ වශයෙන්ද විශාල වස්තුවකට විශාල වශයෙන්ද අකුසල් සිදුවේ. ගුණවතුන්ගේ වස්තු සොරකම් කිරීමෙන් විශාල අකුසලයක් සිදුවෙයි.ගුණයෙන් අඩු අයගේ දේවල් ගැනීමෙන් අකුසල් මඳ වශයෙන් සිදුවේ. දුශ්ශීලයකුගේ දෙයක් ගැනීමට වඩා පන්සිල් රකින කෙනෙකුගේ දෙයක් ගැනීමේදී අකුසලය වැඩියි. ඊට වඩා උසස් සිල් ඇති අයගෙ දේවල් ගැනීම සීලය අනුව වැඩිවෙයි.ගුණ වලින් ගන්න තැනැත්තාත් අයිති තැනැත්තාත් සමාන වන විට යොදන උපක්‍රම හා ඒ අවස්ථාවේ ඇතිවන කෙලෙස් වල ප්‍රමාණය අනුව විපාකය අඩු වැඩි විය හැකියි. දරැණූ සිතකින් ගත් විට අකුසල් සිදුවීම වැඩියි. මෘදු සිතකින් අකුසල් අඩුයි.
අදත්තාදානයේ විපාක
අනුන් සතු දේවල් සොරකම් කල අය මෙලොවදීම බොහෝ නින්දා ලබන‍ව. අත්පා වලින් ගල් මුල් පොලු වලින් පහර දීම් වලට ලක්වෙන්න පුළුවන්. සමහර අවස්ථාවල පහරදීම නිසා තිරිසනුන් වගේ තැන් තැන් වල මැරෙන්න සිදුවෙනව. සිර ගෙවල් වලට කසපහර වලට අතපය කපා දාන දඬුවම් වලට ලක්වෙනව. මැරැණට පස්සෙ අපාගත වෙනව. විලි වසාගන්න වස්ත්‍ර නැති වාසස්ථාන නැති පිපාසෙන් සාගින්නේ ඉන්න ප්‍රේතයො විදිහට ඉපදෙන්න වෙනව. තිරිසන්ව ඉපදීමෙන් බර ඇදීම් වලට යොදාගන්නා සතුන් බවට පත්ව දුක් විඳින්න සිදුවෙනව.
මිනිස් ආත්මයක් ලැ‍බුවොත් ඇට නහර මතු වුණ කුණු තැවරැණ ශරීර ඇතිව නොයෙක් රෝග අතිව කිළිටි ඇඳුම් ඇති ගිය ගිය තැන බැණුම් වලට ලක්වෙන හිඟනන් බවට පත්වෙනව. ඉතා අමාරැවෙන් ආහාර ආදිය ලබන්නන් බවට පත්වෙනව. ධනය ලබාගන්න කොතරම් උත්සාහ කළත් ධනවත් වෙන්න බැරැව යනව. අමාරැවෙන් ධනය ලැබුනත් වැඩිකල් පවතින්නෙ නැති වෙනව. දෙමව්පියන්ගෙන් උරැම වුන දේවල් වුනත් වැඩිකල් පවතින්නෙ නැහැ. නිතරම දුගී දුප්පත්ව නොලැබීම ගැනම සිතමින් දුකින් සිටීමට සිදුවෙනව.
අදත්තාදානය සිදු වීම සඳහා පහත කරැණු සම්පූර්ණ වෙන්න ඕනෙ. එම කරැණු වලින් එක් කරැණක් හරි සම්පූර්ණ වුනේ නැත්නම් අදත්තාදාන අකුසලය සිදුවෙන්නෙ නැහැ.
1.අන් සතු වස්තුවක් වීම
2. අන් සතු වස්තුවක් බව දැනීම
3.පැහැරගනු කැමති සිත
4.පැහැර ගැනීමට උපක්‍රම කිරීම
5.වස්තුව ගැනීම
යම් කිසි වස්තුවක් සොර සිතින් ගත්තත් ඒක අයිතිකාරයෙක් නැති වස්තුවක් නම් එයින් අදත්තාදාන අකුසලය සිදු වෙන්නෙ නැහැ. අයිති කාරයෙක් ඉන්න අයිතිකරැ නොදුන් වස්තුවක් වුනත් හොර හිතකින් තොරව අයිතිකාරය ගැන විශ්වාසය තියල ගත්තොත් ඒත් අකුසලය සිද්ධ වෙන්නෙ නැහැ. අනුන් සතු වුනත් ඒක තමන්ගෙ දෙයක් කියල හිතල අරගත්තොත් එහිදිත් අදත්තාදාන අකුසලය සිද්ද වෙන්නෙ නැහැ.
අදත්තාදාන අකුසලය සිද්ධවෙන්න පුළුවන් ක්‍රම විසි පහක් බුදුන් වහන්සේ දක්වල තියනව ඒකට කියනව පස්විසි අවහාරය කියල. ඒ විසි පහ තවත් පහ බැගින් වූ කොටස් පහකට බෙදල තියනව.
නානා භාණ්ඩ පඤ්චකය
1.අනුන්ට අයිති දෙයක් නඩු කියා තමන්ට අයිති කරගැනීම එක් අදත්තාදාන ක්‍රමයක්. මෙහිදී අයිති තැනැත්තා තමන්ට ඒක ආයෙත් ලැබෙන්නෙ නැහැ කියන අදහසට ආපු ගමන් අයිතිකරගත් පුද්ගලයාට අකුසලය සිදුවෙනව.
2.තමන් විසින් අරගෙන යන අනුන් සතු දෙයක් සොර සිතින් ගැනීම තවත් ක්‍රමයක්. මෙහිදී ගෙනියන පුද්ගලයා "අයිති කාරයට නොදී මම අරගන්නව" කියල හිතල හිසේ තිබ්බ දෙයක් කරට ගත්තම, නැත්නම් එක් අතක තිබ්බ දෙයක් අනෙක් අතට ගත්තම ඒ කියන්නෙ තිබූ තැනින් වෙනත් තැනකට මාරැ කලහම අදත්තාදාන අකුසලය සිදුවෙනව. එහෙම මාරැ කරපුදේ පස්සෙ අයිතිකාරයට දුන්නත් අකුස‍ලයෙන් මිදෙන්නෙ නැහැ. ගෙන යන කෙනා අයිති කාරයට නොදී ගන්න ඕනෙ කියල හිතුවත් තියන තැනින් වෙනත් තැනකට මාරැ කලේ නැත්නම් අකුසලයක් සිදුවෙන්නෙ නැහැ.
3.තමන් වෙත පරිස්සමට තැබූ අන්‍යයන්ට අයිති දෙයක් නොදී ගැනීම තවත් අවස්ථාවක්. මෙහිදී නැවත ලබාගන්න හැකි වෙයි කියල අයිති කාරය හිතන තාක් අකුසලය සිදු වන්නෙ නැහැ. ඒත් ඒ තැනැත්ත "මේක නම් මට ආයෙ ලැබෙන්නෙ නැහැ" කියල බලාපොරොත්තු අත්හැර ගත්ත ගමන් අකුසලය සිදු වෙනව.
4. වෙනත් කෙනෙක් ගෙන යන අනුන් සතු දෙයක් ඒ ගෙන යන කෙනා ලව්වා ගෙන්වා ගැනීම තවත් අදත්තාදානය සිදු විය හැකි අවස්ථාවක් මෙහිදී ගෙන යන කෙනා මුලින් ගමන් කරමින් හිටපු මාර්ගයෙන් පිටතට එක් පයක් තබල දෙවන පියවර එසවුන ගමන් අකුසලය සිදු වෙනව.
5.යම් කිසි භාණ්ඩයක් සොර සිතින් තිබෙන තැනින් ගැනීම තවත් අදත්තාදානය සිදුවන ක්‍රමයක්. මෙහිදී එම භාණ්ඩය තිබෙන තැනින් ඔසවනවත් එක්කම අකුසලය සිදු වෙනව.
ඒක භාණ්ඩ පඤ්චකය
1. අනුන්ට අයිති සතෙකු නඩු කියා අයිති කර ගැනීම මෙහි පළමු වැන්නයි. මෙහිදීද සතා අයිති තැනැත්තා සතා තමාට නෙලැබෙන බව නිශ්චිතවම දැනගත් විට ගත් තැනැත්තාට අදත්තාදානය සිදු වෙනව.
2. තැනෙකින් තැනකට ගෙනියන අතර මගදී සතෙකු සොරා ගැනීම තවත් අදත්තාදානය සිදු වෙන ක්‍රමයක් මෙහිදී ද කර තබාගෙන යන සතා අතට ගැනීම එක් අතකින් ගෙනයන සතා අනිත් අතට ගැනීම වගේ හිටපු තැනින් වෙනස් කරනවාත් සමඟ අදත්තාදානය සිදුවෙනව.
දක්කගෙන යන සතෙක්ව නොදී ගන්න හිතල යන මාර්ගයෙන් වෙනත් මාර්ගයකට දක්කාගෙන යනකොට ඒ සතා එක් පයක් ඉදිරියට තබා ඉතිරි පය එසවු ගමන් අදත්තාදානය සිදු වෙනව.
3. තමා ළඟ ඉන්න අනුන්ට අයත් සතෙක්ව නොදී ගැනීමේදී ඒ සතා අයිති පුද්ගලයා සතාව ආපිට නොලැබේවි කියල බලාපොරොත්තුව අත් හැරිය හැටියෙ අදත්තාදානය සිදු වෙනව.
4. යම් කෙනෙක් අනුන් සතු සතෙක්ව ගෙනියන කොට බිය වද්දල හරි තර්ජනයකරල හරි ඔහු ලව්ව සතාව වෙනත් තැනකට ගෙන්වා අයිතිකර ගැනීමෙන් අදත්තාදාන අකුසලය සිදු වෙනව.
5. අන්සතු සතෙක් සිටින තැනින් කෙලින්ම ගහින් සොරකම් කීරීමෙන් ද අකුසලය සිදුවෙනව. නානා භාණ්ඩ පඤ්චකය භාණ්ඩ සඳහා පවසන ලද්දක් ඒක භාණ්ඩ පඤ්චකය සත්වයන් සඳහා පවසන ලද්දක් ඒකයි මේ දෙකේ වෙනස.
සාහත්ථික පඤ්චකය
1. සියතින්ම බඩු සොරකම් කිරීම මෙහිදී අකුසලය සිදුවන එක් ක්‍රමයක්.
2. අනුන් ලවා සොරකම් කිරීම තවත් ක්‍රමයක්.
3. ගෙන යන බඩු වලට බදු අයකරන තැනකදි බදු ගෙවන්නෙ නැතිව ගෙනියන්න, පස්සෙ අහුලගන්න හිතාගෙන බඩු ටික පිටතට විසි කිරීම, අනුන්ගේ ගෙයක තියෙන බඩු පස්සෙ අහුලගන්න අදහසින් පිටතට විසි කිරීම වගේ, විසි කිරීමෙන් නැවත ලබාගැනීමට උපක්‍රම කිරීමත් තවත් අදත්තාදානය සිදුවන ක්‍රමයක්.
4. අනුන් සතු දෙයක් ඉඩක් ලැබුන ගමන් සොරකම් කිරීමට නියම කර තැබීම තවත් අදත්තාදානය සිදුවෙන ක්‍රමයක්. මෙහිදී අණ ලැබූ තැනැත්තා අවුරැදු සියයකින් පස්සෙ හරි නොවරදවාම සොරකම සිදු කරනවනම්. සොරකම නියම කළ තැනැත්තාට ඒ අණ කරපු මොහොතෙම අකුසලය සිද්ධ වෙනව.
5. කිසියම් දෙයක් එය අයිති තැනැත්තාගේ ආසාව නැති කරවීමෙන් පැහැර ගැනීමත් අදත්තාදානය සිදුවන තවත් ආකාරයක් "මේක ඔයාට තිබුනට ප්‍රයොජනයක් නෑනෙ මට ඒක දුන්නනම් ඉවරනෙ" වශයෙන් මුලා කර අන්සතු දේවල් ලබාගැනීමට යාමේදී මෙම අකුසලය සිදුවෙනව.
පුබ්බපයෝග පඤ්චකය
1. භාණ්ඩ සොරකම් කරන්නටත් කලින් අදත්තාදාන අකුසලය සිදුවන ආකාර තියනව. අනුන් සතු දෙය ගැනීමට කරන උත්සාහයට ප්‍රයෝගය කියල කියනව. කෙනෙකුට සොරකම් කිරීමට නියම කිරීම එක් ප්‍රයෝගයක් (එක් වැඩක්) නියෝගය ලැබූ තැනැත්ත නියෝගය ඉටු කිරීම තවත් ප්‍රයෝගයක්. මෙම ප්‍රයෝග දෙකෙන් පළමුව සිද්ධවෙන්නෙ නියෝග කිරීම හින්ද ඒකට කියනව පූර්ව ප්‍රයෝග කියල. සොරකම් කරන්න අණ ලැබූ කෙනා ඒක නොවරදවාම කවදාහෝ සිදු කරන්නේ නම් අණ කරපු කෙනාට එවලේම අදත්තාදාන අකුසලය සිදු වෙනව.
2. ප්‍රයෝගය සමඟම අදත්තාදාන අකුසලය සිදුවන ආකාර තියෙනව. යම් කිසි දෙයක් සියතින්ම සොරකම් කිරීම මෙහිදී අදාල දේ ඔසවනවාත් සමඟ අකුසලය සිදුවෙනව, මායිම් ලකුණු වෙනස් කර බිම් සොරකම් කිරීම මෙහිදීත් මායම් ලකුන වෙනස් කරනවාත් සමඟ අකුසලය සිදුවෙනව.
3. කීපදෙනෙක් එකතුවෙලා කරන සොරකම් තියෙනව. මෙහිදී කිසියම් සොරකමක් සිදු කරන්නට කතා කරගෙන සොරකමට ගිය පිරිසෙන් එක්කෙනෙක් හරි අදාල දේ සොරකම් කළ විට සියළු දෙනාටම අදත්තාදාන අකුසලය සිදුවෙනව.
4. මේ වේලාවට මේ දෙය ගන්න කියල නියම කරල සොරකම් කරවන අවස්ථාවකදී නියෝගය ලබපු තැනැත්තා නියමිත කාලය ආවහම නොවරදවාම එය සොරකම් කරනවනම් නියෝගය දුන්න කෙනාට අදත්තාදාන අකුසලය සිදුවෙනව.නියමිත වෙලාවෙදි කළේ නැත්නම් අකුසලය සිදු වෙන්නෙ නැහැ.
5. මම මේ වෙලා‍වට මේ විදිහට සංඥා කරන කොට අර තියන දෙය සොරකම් කල යුතුයි කියල සොරකම් කළ යුතු දෙය තිබෙන තැනට කෙනෙක්ව යවල නියමකරගත් ආකාරයට සංඥා කළ විට එම තැනැත්තා එම භාණ්ඩය තිබෙන තැනින් එසවු සැනින් දෙදෙනාටම අදත්තාදාන අකුසලය සිදුවෙනව.
ථෙය්‍යාවහාර පඤ්චකය
1. කිරැම් මිනුම් කිරීමේදී අඩු වැඩි කොට නොපෙනනසේ අන් සතු වස්තුව ගැනීම ථෙය්‍යවහාරය කියලහඳුන්වනව. ඇතැම් වෙළෙන්දෝ බඩු ගන්න කොට හොර තරාදි වලින් බඩු කිරල වැඩියෙන් අහුවෙන විදිහට ගන්නව දෙනකොට අඩුවෙන් කිරල දෙනව. මෙහිදී බඩු ගන්න කොට වැඩි පුර ගත්ත කොටසට මුදල් ගෙවන්නෙ නැහැ ඒ වගෙම දෙන විට අඩු වෙන් දීල සම්පූර්ණ මුදලම ගන්නව.
පළුදු වුණු, දිරෑ, නොවටිනා බඩු හොඳ බඩු කියල විකුණල මුදල් ගන්න අයටත් රන් රිදී නොවෙන දේ රන් රිදී කියල පාට කර විකුණන අයටත්, මුදල් වෙනුවට හොර නෝට්ටු කාසි යොදා ගන්නා අයටත් මේ අදත්තාදාන අකුසලය සිදු‍වනව.
එසේම වර්තමානයේ නොයෙක් ආකාර බොරැ සම්මාදම් ආදියෙන් ක්‍රෙඩිට් කාඩ් වංචා, හොරෙන් විදුලිය ජලය දුරකථන පහසුකම් ගැනීම් අදත්තානය සිදුවන තවත් ක්‍රමයන්.
නුවණ නැති අය නොයෙක් ක්‍රම වලින් රවටා ඔවුන් සතු බඩු භාණ්ඩ මුදල් ආදිය ගැනීමත් ථෙය්‍යවහාරයට අයත්වෙනව.
2. අනුන් තලා පෙලා බිය ගන්වා මරණ තර්ජන කර ඔවුන් සතු වටිනා දේවල් සොරාගැනීම. යමෙකු පැහැර ගෙන ගොස් කප්පම් මුදල් ඉල්ලීම පසය්හාවහාර නම් වු අදත්තාදානයට අයත්.
3. භාණ්ඩ පිළිබඳව හා ප්‍රදේශක පිළිබඳව නිශ්චයක් නැතිව අනුන් සතු දේවල් සොරා ගැනීම පරිකප්පාවහාර නමින් හඳුන්වනව. මුදල් සොරකම් කිරීමේ අදහසින් රාත්‍රී කාලයේ ගෙයකට ඇතුල්වෙලා ගෙයි තියන පෙට්ටියක් දැකල මෙහි මුදල් තියනවනම් ගන්නව කියල හිතල පෙට්ටිය ගෙයින් පිටතට ගත්විට සැබැවින්ම ඒකෙ මුදල් තිබ්බ නම් පෙට්ටිය ඔසවපු ගමන් අදත්තාදානය සිදුවෙනව. මුදල් තිබ්බෙ නැත්නම් සිදුවෙන්නෙ නැහැ. පිටතට ගත්ත පෙට්ටිය පරීක්‍ෂාකර මුදල් නැතිව විසිකරල ගියහමත් අකුසලය සිදුවෙන්නෙ නැහැ. ඒත් ඒකෙ මුදල් තිබුනෙ නැතත් වෙනත් වටිනා දෙයක් තියනව දැකල ඒක ගන්න නැවත පෙට්ටිය උස්සගෙන ගියොත් දෙවෙනි සැරේට උස්සන කොට අදත්තාදානය සිදුවෙනව.
අනුන්ගේ ගෙයක තියන භාණ්ඩයක් දැකල "මේක පිටකරගන්න පුළුවන් වුනොත් ගන්නව, කවුරැ හරි දැක්කොත් තියල යනව" කියල හිතල යම් කිසි දෙයක් ගැනීම ප්‍රදේශ පිළිබඳ නියමයක් නැතිව ගැනීමයි. එහෙම කල්පනා කරල ඒක අතට ගත්ත කෙනා ගෙය ඇතුළෙ ඉන්න කල් අදත්තාදානය සිදුවෙන්නෙ නැහැ. භාණ්ඩෙ අරගෙන ගෙයින් පිට වුන ගමන් අකුසලය සිදුවෙනව.
4. වැඩ කරන වැඩ පලක හරි නාන තැනක එතනට ආපු අය තියපු කුඩා භාණ්ඩ වැලි වලින් ලීකුඩු වලින් හරි වහල තියල අයිති කාරයන් සොයල නොදැක ගිය වෙලාවේ ඒවා ගැනීම පටිඡන්නාවහාර කියන අදත්තාදානයට අයත්. එහෙම කරන විට තිබූ තැන්වලම බඩු වහන කෙනාට ඒවා ගන්න තුරැ අදත්තාදානය සිදු වෙන්නෙ නැහැ. බිම තියපු දෙයක් පසුව ගන්න අදහසින් පාගල යට කළා නම් ඒ වෙලේම අකුසලය සිදුවෙනව.
5. කඩදාසි වල නම් ලියල අකුලල භාණ්ඩවලට දාල යම් දෙයක් බෙදන අවස්ථාවක අන් කෙනෙකුට ගිය දෙයක් ගන්න හිතාගෙන තමාගේ නම තියන කඩදාසිය ඒ භාණ්ඩයට දාල ඒකෙ තිබුන එක තමන්ට ලැබුන භාණ්ඩයට දාල සොරකම් කිරීම කුසාවහාර නම් අදත්තාදාන අකුසලයට අයත්වෙනව.
දත්තාදාන අකුසලයේ කුඩා බව විශාල බව සිදුවන ආකාරය
වටිනාකම මඳ වස්තුවක් සොරකම් කල විට විපාකය කුඩා වෙයි. වටිනාකම වැඩි වස්තුවක විපාකය වැඩියි. කුඩා වස්තුවකට ම ඳ වශයෙන්ද විශාල වස්තුවකට විශාල වශයෙන්ද අකුසල් සිදුවේ. ගුණවතුන්ගේ වස්තු සොරකම් කිරීමෙන් විශාල අකුසලයක් සිදුවෙයි.ගුණයෙන් අඩු අයගේ දේවල් ගැනීමෙන් අකුසල් මඳ වශයෙන් සිදුවේ. දුශ්ශීලයකුගේ දෙයක් ගැනීමට වඩා පන්සිල් රකින කෙනෙකුගේ දෙයක් ගැනීමේදී අකුසලය වැඩියි. ඊට වඩා උසස් සිල් ඇති අයගෙ දේවල් ගැනීම සීලය අනුව වැඩිවෙයි.ගුණ වලින් ගන්න තැනැත්තාත් අයිති තැනැත්තාත් සමාන වන විට යොදන උපක්‍රම හා ඒ අවස්ථාවේ ඇතිවන කෙලෙස් වල ප්‍රමාණය අනුව විපාකය අඩු වැඩි විය හැකියි. දරැණූ සිතකින් ගත් විට අකුසල් සිදුවීම වැඩියි. මෘදු සිතකින් අකුසල් අඩුයි.
අදත්තාදානයේ විපාක
අනුන් සතු දේවල් සොරකම් කල අය මෙලොවදීම බොහෝ නින්දා ලබන‍ව. අත්පා වලින් ගල් මුල් පොලු වලින් පහර දීම් වලට ලක්වෙන්න පුළුවන්. සමහර අවස්ථාවල පහරදීම නිසා තිරිසනුන් වගේ තැන් තැන් වල මැරෙන්න සිදුවෙනව. සිර ගෙවල් වලට කසපහර වලට අතපය කපා දාන දඬුවම් වලට ලක්වෙනව. මැරැණට පස්සෙ අපාගත වෙනව. විලි වසාගන්න වස්ත්‍ර නැති වාසස්ථාන නැති පිපාසෙන් සාගින්නේ ඉන්න ප්‍රේතයො විදිහට ඉපදෙන්න වෙනව. තිරිසන්ව ඉපදීමෙන් බර ඇදීම් වලට යොදාගන්නා සතුන් බවට පත්ව දුක් විඳින්න සිදුවෙනව.
මිනිස් ආත්මයක් ලැ‍බුවොත් ඇට නහර මතු වුණ කුණු තැවරැණ ශරීර ඇතිව නොයෙක් රෝග අතිව කිළිටි ඇඳුම් ඇති ගිය ගිය තැන බැණුම් වලට ලක්වෙන හිඟනන් බවට පත්වෙනව. ඉතා අමාරැවෙන් ආහාර ආදිය ලබන්නන් බවට පත්වෙනව. ධනය ලබාගන්න කොතරම් උත්සාහ කළත් ධනවත් වෙන්න බැරැව යනව. අමාරැවෙන් ධනය ලැබුනත් වැඩිකල් පවතින්නෙ නැති වෙනව. දෙමව්පියන්ගෙන් උරැම වුන දේවල් වුනත් වැඩිකල් පවතින්නෙ නැහැ. නිතරම දුගී දුප්පත්ව නොලැබීම ගැනම සිතමින් දුකින් සිටීමට සිදුවෙනව.
මම ආසම බ්ලොග් එකක්..නියමයි..බොහොම පින් මේ වගේ දහම් කරුණු අපිත් එක්ක බෙදාගන්නවට..
ඉතා වටිනා සටහනක්. මම ආසාවෙන් කියවන එකක්. මේ වගේ සටහන් වලට ලැබෙන ප්‍රතිචාර සාමාන්‍යයෙන් අඩුයි. ඒකට පසුබට වෙන්න එපා. ඒ ලෝකෙ හැටි.
මචෝ මේකේ එව්වා ආයිත් කියවන්න ඕනේ මෙකේ එව්ව, හරි වටිනා එව්වානේ දාන්නේ. ස්තුති වේවා මචං. අනිත් ඒකේත් දාන්නේ නැද්ද ලිපි?
ගොඩක් වටිනවා