සම්ඵප්‍රලාප
යම් කිසි කතාවක් එය කියන තැනැත්තගෙ හෝ අහන අයගේ මෙලොව පරලොව යහපතට හේතු වෙන්නෙ නැත්නම්. හුදෙක් කෙලෙස් වැඩීමටත් යම් කිසි යහපතක් සිදුකර ගැනීමට තිබෙන කාලය නිකරැණේ ගෙවී යාමක් පමණක් සිදුවෙනවනම් ඒ කතාව සම්ඵප්‍රලාප කියල හඳුන්වනව.සම්ඵප්‍රලාප අකුසලය සිදුවීමට බලපාන්නෙ කරැණු දෙකයි.
1.අසන හා කියන දෙපක්‍ෂයටම වැඩක් නැති කතාවක් කීමේ සිතුවිල්ල
2.එවැනි කතාවක් කීම
සම්ඵප්‍රලාප කියන කෙනා තමන්ගේ කාලය නාස්ති කරනව විතරක් නෙමෙයි අනිත් අයට වෙනත් හොඳවැඩක් කරන්න තියන කාලයත් නාස්ති කරනව. ඒ විතරක් නෙමෙයි සමහර කතා නිසා අහගෙන ඉන්න අයගෙ කෙලෙස් ඇවිස්සීමෙන් ඒ අයව තවත් අකුසල් කරන්න පොළඹවනව. ඒ හින්ද සම්ඵප්‍රලා‍පයෙන් වැ‍ලකෙන්න කියල බුදුන් වහන්සේ දක්වල තියනව.
තැන් තැන් වල කල්ලි ගැහිල කරන අනවශ්‍ය විහිළු තහළු වලින් යුක්ත කතා මෙන්ම අහන කියන කාටවත් ප්‍රයෝජනයක් නැති ඇත්ත බොරැ මිශ්‍ර කරල කියන කතාත්. නරියගෙයි හාවගෙයි කතා, ඇම්ඩන්ගෙ කතා ආදියත් , කිසිදු ප්‍රතිජනනාත්මක අදහස් නැති දේශපාලය පිළිබඳ කතා මෙන්ම රාම රාවනා වැනි ප්‍රබන්ධාත්මක කතාත් සම්ඵප්‍රලාප ගණයට අයත් වෙනව. යම් කිසි උපදේශයක් ඉගැන්වීමට ප්‍රබන්ධ කරන ලද කතා අසත්‍ය වුනත් ප්‍රයෝජනයක් තිබෙන හින්ද ප්‍රලාප වලට අයිති වෙන්නෙ නැහැ.
කියන ලද ප්‍රලාප අනිත් අය පිළිගත්තොත් අකුසලය විශාලයි. පිළිගත්තෙ නැත්නම් කුඩා අකුසලයක් වෙන්නෙ. සාමාන්‍යයෙන් සම්ඵප්‍රලාප හින්ද සිදුවන අකුසල් විශාල නැහැ ඒත් නැවත නැවත වර්ණනා කර කර රසවත් කර කර කියන්න ගියොත් නම් වැඩි අකුසලයක් සිදුකර ගන්නව. අහන කෙනා ඒව අහල සිදුකරගන්න අවැඩවල් වල හැටියටත් මෙයින් සිදුවන අකුසල් ප්‍රමාණය වෙනස් වෙනව. විශාල අකුසල් සිදු නොවෙන හින්ද මුසාවාදයෙ තරම් විපාක ලැබෙන්නෙ නැහැ මේකෙන්.
නියමයි සහෝදරයා, දිගටම ලියනු මැනැවි.